دکتر سیدعلی کشاورز، مدیرگروه تغذیه و بیوشیمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در اینباره میگوید:
«مواد حاویکافئین نظیر قهوه و انواع کولاها، محرک مغز بوده و بایداز مصرف بیرویهی آن از همین ابتدای کار خودداری شود. درعین حال، ویتامینE در اکسیژنرسانی به مغز و خنثیسازیرادیکالهای آزاد مهاجم به مغز و اعصاب مؤثر بوده و از اینرو استفاده از جوانه گندم، بادام، بادام زمینی، فندق وتخمه آفتابگردان توصیه میشود.»
وی ادامهمیدهد: «به داوطلبان عزیز توصیه میشود که مواد غذاییحاوی چربیهای اشباعنشده دارای فرم ترانس مانند همبرگر،سوسیس، کالباس، کلهپاچه و... را کمتر استفاده کنند. ازطرفی استفادهی مناسب مصرف غذاهای حاوی امگا 3 نظیر ماهی،روغنهای سویا، کنجد، تخم کتان و گردو الزامی است و موجبتقویت حافظه کوتاهمدت و درازمدت آنهامیشود.
ویتامینC نیز در بهبود عملکرد سلولهایعصبی و تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد. میوهجات وسبزیجاتی مانند مرکبات، توتفرنگی، گریپفروت، انار،گوجهفرنگی، کلم بروکلی، هویج و سویا جزو ایندستهاند.»
این متخصص تغذیه میافزاید: «اسیدهایچرب امگا 3، از دیگر مواد غذایی مؤثر در افزایش حافظههستند. اسیدهای چرب امگا 3، موجب حفاظت غشای خارجیسلولهای عصبی میشوند و مغز انسان میتواند اعمال خود رابهتر انجام دهد. بهترین منبع امگا 3، ماهیهای آزاد مانندسالمون، ساردین، میگو و شاهماهی است و از دیگر منابعاسیدهای چرب امگا 3 میتوان به آجیل، سویا، روغن بادامزمینی و روغن زیتون اشاره کرد. ویتامینهای گروهB بهویژهB6 وB12 و تیامین هم در تقویت حافظه نقش دارند و منابعغنی این ویتامینها مخمر، جوانه گندم، برنج قهوهای،دانه سویا، جو دوسر، عدس، تخمه آفتابگردان و گردوهستند.»
دکتر کشاورز خاطرنشان میکند: «افرادی کهمبتلا به کمخونی ناشی از فقر آهن هستند، به دلیل نرسیدناکسیژن کافی به سلولهای مغزی، بیشتر به عارضه کمحافظهگی دچار میشوند و آهن را میتوان از مواد غذایی مانندزردآلو، آلو، گوشت قرمز، حبوبات، سویا، تخم کدو و محصولاتدریایی بهدست آورد.
روی نیز در تقویت حافظه نقشدارد. گوشت، جگر، غلات سبوسدار، محصولات سویا، لوبیایخشک، تخممرغ، پنیر، حبوبات و سبزیجات سبز تیره و زردمنابع سرشار از روی هستند.»
وی اضافه میکند: «همهافراد در هر شرایطی لازم است سه وعده غذایی صبحانه، ناهارو شام را مصرف کنند و حذف هیچکدام از وعدههای غذایی جایزنیست.
حتی داوطلبی که چاق است، نبایدوعدههای غذایی خود را حذف کند، درغیر اینصورت در وعدهغذایی بعدی با ولع بیشتری غذا مصرف میکند. رژیم غذایی،باید متعادل و متنوع باشد و کنکوریها باید به این موضوعتوجه داشته باشند. در رژیم غذایی باید از همهی گروههایغذایی مانند نان، برنج، ماکارونی، سیبزمینی، شیر، ماست،لبنیات، گوشت، تخممرغ و ماهی مصرف کرد. لبنیات موجبآرامش بدن میشود و داوطلبانی که میخواهند خواب راحتیداشته باشند، باید هنگام خواب یک لیوان شیربنوشند.
همچنین در زمان مطالعه از میانوعدههاییمانند میوه و آجیل مصرف کنند. باید بدانند که میتوان بهمدد تغذیهی مناسب، روزهای پراضطراب و تنش را به ایامکار و فعالیت مضاعف تبدیل کرد. تغذیه، روی رشد مغز وافزایش حافظه مؤثر است و افرادی که قصد دارند در رقابتهایفکری مانند کنکور شرکت کنند، استفاده از مواردی که حاویپروتئین، ید، آهن و روی باشد، برایشان الزامی است. مشاهدهکردهایم دانشآموزانی که با کمبود ید مواجه هستند، بهرهیهوشی آنها به مراتب پایین تر از دانشآموزانی است که چنینمشکلی ندارند.
در عین حال، پرخوری، مانع یادگیریمیشود و در چنین شرایطی انسانها تا 2 ساعت آمادگی لازمبرای یادگیری ندارند. اما بهترین زمانی که مغز میتواندغذای کافی بهدست آورد، صبح است. با خوردن صبحانه که حاویمواد قندی، غلات و چربیها است میتوان عملکرد مغز را درطول روز افزایش داد.»
نکته بسیار مهمی که عدهزیادی از داوطلبان شرکتکننده در آزمونها به آن توجهیندارند، این است که این گروه باید سعی کنند با رعایت تنوعو تعادل غذایی، میزان انرژی لازم بدن خود را تأمین کنند،چرا که کمبود انرژی مانع تمرکز داوطلب در دروس میشود. البته استرس و اضطراب ناشی از کنکور، گاهی موجب پرخوری وکمخوری داوطلبان میشود. اما داوطلبان باید با تغذیهکامل از همه گروههای غذایی و مصرف بیشتر میوهها وسبزیجات، از این امر جلوگیری کنند.»
وی در پایان توصیهمیکند:
«در زمان کار یا مطالعه، غذانخورید و برای غذاخوردن زمان خاصی را در نظر بگیرید تابا آرامش بیشتری غذا بخورید. علاوهبر وعدههای غذایی،چند میانوعده هم باید به برنامه غذایی اضافه شود. همچنین آبمیوه، میوه، شیر و لبنیات باید حتماً دربرنامه غذاییتان قرار گیرد. برای کنکوریها باید مصرف 8تا 6 وعده غذای سبک جانشین 3 وعده غذای سنگین و حجیم درروز شود. مسأله مهم دیگر این است که استرس، مشکلات گوارشیرا تشدید میکند و در این دوران، شیوع مشکلات گوارشی مانندیبوست، درد و نفخ شکم بیشتر میشود که مصرف میوه و سبزیدر رفع این مشکلات بسیار مؤثر است. به این ترتیب تمایل بهمواد غذایی بسیار شیرین مانند شکلات هم تا میزان زیادیکاهش مییابد و مواد مغذی مورد نیاز بدن هم تأمینمیشود.»
از طرفی، به علت وجود این باور غلط کهمغز، انرژی خود را از قندها تأمین میکند، مادران،فرزندان خود را به خوردن مواد قندی ترغیب میکنند در حالیکه استفاده از قندهای ساده موجب ترشح انسولین شدهو با ورود این قندها به سلولها، داوطلبی که عادتبه مصرف مواد قندی زیاد پیدا کرده، سر جلسه کنکور دچارافت قند میشود. پس مصرف قند اضافی ضرورتی ندارد چرا کهقند موردنیاز برای فعالیت مغز از طریق تجزیهی نشاستهموجود در غلات تأمین میشود. لذا افرادی که دچار افت قندخون میشوند؛ فقط نیازمند رژیمهای پر پروتئین و مصرفمحدودتر قند در طول شبانهروزهستند.»
نظرات شما عزیزان:
سوال بیست : نظر فراموش نشه!ممنون از شما دوست عزیز